بتن در تعریفی ساده، مخلوطی خاکستری و بی بوی چسبناک از سیمان، سنگدانه ها و افزودنی های شیمیایی و معدنی با مقدار لازم آب می باشد. این ماده کاملاً شکل قالب را به خود می گیرد و پس از آن شروع به سفت شدن می کند. وزن بالای بتون ها به سبب وجود سنگدانه ها و تراکم آن ها است. سنگدانه ها 75 درصد حجم بتن را شامل می شوند.
اما ویژگی هایی که بتن دارای کارایی را از دیگر بتن ها متمایز می سازد چه می باشند؟ در این مقاله سعی کرده ایم تا این موضوع را به طور کامل برایتان روشن کنیم.
مواد اصلی تشکیل دهنده بتن
- پودر سیمان از اولین و اصلی ترین ترکیب ها به شمار می آیند که وجود آن برای گیرش ملات واجب است. این پودر را می توانید از فروشگاه های مصالح ساختمانی معتبر تهیه کنید.
- ممکن است آب ساده ترین ترکیب در یک بتن بنظر رسد، اما در واقع از چند جهت مختلف حائز اهمیت است. اول آن که مقدار آب مصرفی در بتن نباید از حجم خاصی کمتر یا بیشتر شود.
- از خرد شدن سنگ های مادر بر اثر عوامل تجزیه ای/فرسایشی مانند هوازدگی یا با کمک نیروی فیزیکی، سنگریزه ها بوجود خواهند آمد. آن ها سه چهارم حجم بتن را شامل می شوند.
منظور از کارایی بتن چه می باشد؟
همانطور که در قبل اشاره نمودیم، بتن بایستی به لحاظ معیارهایی استاندارد، دارای کارایی لازم واقع شود. منظور از برخورداری بتن از حداقل کارایی، آسانی در ساخت، حمل و تراکم آن است.
آزمایشی که جهت تعیین میزان کارایی استفاده می شود، آزمایش اسلامپ است. در واقع تست اسلامپ از مهم ترین فاکتورهای جداسازی بتن ها براساس میزان کارایی بر حسب روان بودن آن ها می باشد.
ملات سیمان دارای اسلامپ، بهترین گزینه برای بتن ریزی بر روی سطوحی است که با کمک اسپیسر بتن، آرماتور بندی شده اند. در واقع اسپیسر بتن انواع مختلفی دارد و اسپیسر پلاستیکی از جمله بهترین نوع از اسپیسرها می باشد که مقاومت بتن ساختمان را افزایش می دهد.
دقت کنید بتنی که از بدون اسلامپ است یا اسلامپ آن صفر می باشد، صرفاً به عنوان یک مصلح به درد نخور برچسب گذاری نخواهد شد. این آزمایش تنها دامنه کاربرد هر بتن را مشخص می سازد و تمام آن ها با توجه به ساختار، نوع ساخت و نتیجه آزمایش اسلامپشان، در بهترین موقعیت مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
تعریف بتن بدون اسلامپ
اگر بخواهیم در یک تعریف برای شما دنبال کنندگان عزیز خلاصه نماییم، بتن بدون اسلامپ یا با اسلامپ صفر به بتنی گفته می شود که کارایی یا همان روانی آن برابر با یک اینچ یا ۲۵ میلی متر یا کمتر باشد. به عبارتی دیگر می توان گفت که این نوع بتن ها دارای اسلامپی بسیار پایین یا صفر هستند.
ساختار بتن بدون اسلامپ (بتن های زیرو اسلامپ)
مخلوط بتن های با اسلامپ بسیار پایین یا صفر، دارای ساختاری غیر رقیق و بسیار خشک می باشند، اما این بدین معنی نیست که کارایی کافی را نداشته باشد. اتفاقاً می توان مخلوط مورد نظر را با تجهیزات مورد استفاده در کارگاه ریخته و متراکم نمود.
بهتر است بدانید که بتن با اسلامپ صفر، صرفاً برای کاربردهای معمول ساخت و ساز ایده آل نیست، اما بیشتر اصول ثابت وارد بر خواص بتن های خمیری، به بتن اسلامپ صفر نیز قابل اعمال است.
بتن بدون اسلامپ را چگونه اندازه گیری کنیم؟
مهم ترین و اصلی ترین معیار برخورداری بتن پرتلند از اسلامپ بالا، روان بودن بالای مخلوط آن است. اندازه گیری روانی مخلوط بتنی با اسلامپ صفر تقریباً امری دشوار و غیر عملی است.
طبق گزارشی از کمیته ACI 211-3، سه وسیله به منظور اندازه گیری اسلامپ مخلوط های بتنی وجود دارند که عبارت اند از:
- دستگاه وی بی
- دستگاه ضریب تراکم
- میز سقوط تالو
برای اندازه گیری اسلامپ یا میزان روانی مخلوط بتن، لازم است تا کار با این ابزار را به خوبی بلد باشید. مزیت هر کدام از این وسایل، کم حجم بودن نسبی آن هاست. همچنین در نبود این ابزار تخصصی، می توانید کارایی ملات سیمان را با استفاده از مخلوط های آزمایشی که با روش های کارگاهی ریخته و متراکم شده اند، مورد سنجش قرار داد.
کاربرد مخلوط سیمان بدون اسلامپ
مطرح ترین کاربرد بتن های بدون اسلامپ در ساخت بتن های پیش ساخته خلاصه می گردد. علت استفاده از بتن های پیش ساخته، نیاز به برداشتن هر چه سریع تر قالب پس از عملیات بتن ریزی به منظور به حداقل رساندن زمان فرآیند بتن ریزی است.
مخلوط های پیش ساخته بتنی در موارد مختلفی از جمله موارد زیر، مورد استفاده قرار می گیرند:
- لوله ها
- دال های توخالی
- بست های راه آهن
- بلوک های بتنی
- آجرهای بتنی
افزایش عمر مخلوط بتنی بدون اسلامپ
ایجاد حباب های هوا در داخل مخلوط سیمان پرتلند، یکی از مهم ترین و در عین حال ساده ترین راهکارها جهت بالا بردن طول عمر هر بتنی است.
البته این را نیز در نظر داشته باشید که میزان افزودنی های حباب زا به داخل مخلوط با اسلامپ نسبتاً بالا، بیشتر از بتن بدون اسلامپ است، اما با این حال این راهکار برای هر دو نوع بتن پیشنهاد می شود.
استفاده از سیمان های حباب زا نیز راهکاری ساده تر و مقرون به صرفه تر در افزایش دوام مصالح بتنی با اسلامپ صفر به حساب می آیند.