امروزه کمتر کسی وجود دارد که از اهمیت سنگ های بتنی در هر نوع سازه مسکونی، تجاری، پل و… کاملاً بی اطلاع باشد. به طور خلاصه بهتر است بدانید که این مصالح ساختمانی، به سبب مزیت های قابل توجه خود، بیشترین و مفیدترین نقش را در بنای ساختمان های عظیم دارند.
تعریف بتن
هنگامی که سیمان، سنگریزه ها و سنگدانه ها و افزودنی های شیمیایی و معدنی را با مقدار لازم آب مخلوط کنیم، ماده خاکستری و بی بوی چسبناک بتن بدست می آید. این ماده کاملاً شکل قالب را به خود می گیرد و پس از آن شروع به سفت شدن می کند.
وزن بالای بتون ها به سبب وجود سنگدانه ها و تراکم آن ها است. سنگدانه ها 75 درصد حجم بتن را شامل می شوند.
مزیت های ساخت بتن
نقاط قوتی که این مصالح سفت و سخت ساختمانی دارا می باشند، پیدا کردن جایگزینی مناسب تر را برای هرکسی دشوار می سازد. دلایل عمده محبوبیت استفاده از بتن های سیمانی در بیشتر ساخت و سازها را می توان به طور کلی اینگونه تشریح نمود:
- مواد اولیه آن کاملاً ساده و در دسترس می باشد.
- ساخت ملات بتن فرآیندی بسیار آسان و نیازمند حداقل تجهیزات است.
- بتن ها مقرون به صرفه ترین انتخاب به شمار می آیند.
- قالب پذیری و شکل گیری آن ها بالاست. همچنین پس از شکل گیری دارای حداکثر مقاومت در برابر انواع فشارها و آسیب ها خواهند شد.
- ساختار یکدست و یکنواختی را پس از شکل گیری ارائه خواهند داد.
- طیف استفاده گسترده ای دارند و می توان ملات آن را حتی برای پوشاندن ترک ها و شکاف های سازه هایی مانند تونل ها به کار برد.
منظور از بتن ریزی چیست؟
فرآیند بتن ریزی شامل تهیه ماده اولیه، انتقال آن به قالب های مخصوص و یا نقطه ای خاص به وسیله ماشین آلات مخصوص مانند جرثقیل و پمپ می باشد. نکاتی که در هنگام ریختن ماده اولیه بتن باید توجه داشت، این است که:
1) در انجام آن بسیار دقت شود و نکات ایمنی رعایت شود.
2) توسط متخصصین آموزش دیده انجام شود، چرا که این کار بسیار حساس است و بخش مهمی از پروسه ساخت و ساز را در بر می گیرد.
3) شرایط آب و هوایی و اقلیمی منطقه ای که این کار صورت می گیرد، حتماً در نظر گرفته شود، بدین صورت که مواد داخل ملات به درستی انتخاب شود و زمانبندی دقیق برای پیاده سازی عملیات تنظیم گردد. عوامل دمایی و رطوبتی، انبساط، انقباض و نفوذ رطوبت داخل بتن ها را در پی دارد که مهم ترین فاکتورهای فرسایشی به حساب می آیند.
بتن چگونه ساخته می شود؟ (مراحل ساخت بتن)
اکنون می خواهیم پروسه ای که کمی پیش به آن اشاره نمودیم را به صورت جزئی تر با ارائه نکاتی شرح دهیم. مراحل اصلی در بتن ریزی عبارت اند از:
-
تهیه ملات
ممکن است ترکیب آب، سیمان، سنگدانه ها و مواد معدنی و شیمیایی در نگاه اول آنقدر ساده بنظر رسند که هر کسی پتانسیل انجام آن را در خود ببیند. پیشنهاد می کنیم انجام همین کار را به افرادی مجرب تر و متخصص در این زمینه بسپارید، چرا که می توانند با به کار بردن میزان درست از هر ماده، از هدر رفتن مواد اولیه و یا مقدار نادرست آن ها در ملات جلوگیری کنند.
-
قالب بندی
در مرحله قالب گیری یا آرماتور که به مهم ترین مرحله بتن ریزی معروف است، باید به بسته شدن مواد اولیه در قالب ها و اندازه قالب ها و مطابقت آن ها با میلگردهای تشکیل دهنده اسکلت ساختمانی به لحاظ اندازه، قطر و فواصلی که با اسپیسرهای بتن رعایت شده اند، دقت ویژه نمود.
خوب است بدانید که اسپیسر بتن انواع گوناگونی دارد که هر یک مشخصات خاص خود را دارند. اسپیسر پلاستیکی از جمله بهترین اسپیسرها جهت افزایش مقاومت بتن ساختمان به کار می رود.
-
ریختن بتن
در نهایت باید ماده را پیش از سفت شدن و ترک برداشتن در زمانی سریع با کمک دست یا ماشین آلات مخصوص این کار بر روی انواع کف یا سقف، به داخل قالب های بزرگ ریخت.
-
ویبره کردن بتون
مرحله پایانی به سبب اطمینان از عدم وجود هوای اضافی در داخل مخلوط آب و سیمان صورت می گیرد. ویبراتورهای فشاری، لرزشی یا فشاری-لرزشی را برای بتن های با ضخامت بالای 15 سانتی متر به کار می برند. در نهایت، پس از خشک شدن بتن ها در حداقل 24 ساعت آینده، قالب ها برداشته شده و از بتن در برابر ترک خوردگی محافظت خواهد شد.
روش های تهیه بتن
- بصورت دستی: روش سنتی و غیر پیشنهادی که ترکیب مواد بتن در داخل حوضچه ای (اگر به میزان بالا نیاز باشد) صورت می گیرد.
- بصورت ماشینی: میکسرهای برقی، بنزینی یا دیزلی بتن با ظرفیت های استاندارد 250 تا 300 لیتر، روشی تخصصی و استاندارد برای ترکیب مواد اولیه به میزان لازم است.
این نکته را نیز مد نظر داشته باشید که همیشه جنس و ساختار بتنی که در کارخانه های تخصصی تولید شده است، بهتر از نوع کارگاهی یا دست ساز آن است.
با این حال بیشتر افراد به دلایلی همچون هزینه بالاتر بتن های کارخانه ای، ترجیح می دهند از روش های به صرفه تری این مصالح را تهیه نمایند.