دنیای ساخت و ساز، پیشرفت و توسعه روز افزون خود را مدیون افرادی است که ابزار و مصالحی را وارد دنیای مدرن این صنعت نمودند. بتن و میلگرد جزو همین موارد به حساب می آیند.
مزیت ها و کاربردهای سنگ بتن و میلگردهای فولادی به قدری زیاد و متنوع است که نمی توان آن ها را در یک مقاله به طور جداگانه و به درستی توضیح داد. در واقع این بار می خواهیم به این بپردازیم که چرا استفاده از دال بتنی مسلح شده، که از ترکیب و به کار بردن همزمان این دو عنصر در سازه هایی مانند پل ها بوجود می آید، بهترین کار ممکن است. پس با ما همراه باشید.
پل و انواع آن
پل ها (Bridges)، سازه هایی با تاریخچه دور و دراز هستند که به منظور عبور راحت و امن از موانعی همچون جاده ها، رودخانه ها، دره ها، مراتع و جنگل ها و… طراحی و ساخته می شوند. انواع پل های امروزی به لحاظ به کارگیری مصالح عبارت اند از:
- پل های از جنس بتن
- پل های از جنس فلز
- پل های از جنس بتن و فلز (مرکب)
صرف نظر از ویژگی های متمایز کننده هر یک از این پل ها، نقطه اشتراک آن ها، به کارگیری میلگرد فولادی و تیرآهن بدون هیچ قید و شرطی می باشد. پس در نتیجه میلگردها جزو بایدهای اسکلتی هر پل به حساب می آیند.
حال بیایید به اجزای اصلی پل ها بپردازیم که شامل ذیل می شوند:
- عرشه: بخشی فوقانی و تحمل کننده بار بر روی پل است که بر روی تیرهای بزرگ قرار دارند و تیرهای بزرگ یا شاه تیرها نیز بر روی پایه های پل که نقش تکیه گاه را دارند، پیاده شده اند. در ساخت عرشه ها از دال بتنی مسلح شده که در ابتدای همین مقاله درباره آن توضیح داده شده است، استفاده می کنند.
- پایه ها: نیروی وارد شده بر روی عرشه ها از طریق اتصال با شاه تیرها به پایه های پل منتقل خواهد شد.
- فوندانسیون: در نهایت، نیروی وارده بر عرشه و پایه ها به این بخش از پل می رسد و سپس مجموع نیروها به زمین منتقل خواهد شد.
مراحل ساخت عرشه پل
- قالب بندی
- آرماتور بندی
- اجرای کابل ها و غلاف ها
- قالب بندی
- بتن ریزی
اکنون به خوبی متوجه نقش عظیم مصالح بتنی و میلگردهای از جنس فولاد در ساخت و ساز انواع پل شده اید. حال قصد داریم تا شما را با مزایای استفاده از هر کدام در صنعت پل سازی به صورت جداگانه و کامل آشنا سازیم.
مزایای استفاده از میل گرد در پل سازی
قطعاً می دانید که کاربرد میلگردها محدود به یک نوع ساخت و ساز نمی شود و تقریباً همه جا از آن استفاده می شود. میل های گرد فولادی از مهم ترین بخش های پایه ای و اسکلتی هر سازه شناخته می شوند و بدون آن ها برپایی هر بنایی تقریباً غیر ممکن است.
بهتر است بدانید که قرارگیری و فاصله گذاری منظم و استاندارد میلگرهای یک سازه به وسیله اسپیسرهای بتن امکان پذیر است. در واقع خوب است بدانید که اسپیسر بتن انواع متنوعی دارد که اسپیسر پلاستیکی از جمله بهترین نوع این اسپیسرها محصوب می شود و می توانید زمان طراحی پی ساختمان از آن استفاده کنید تا مقاومت بتن ساختمان را افزایش دهید.
دیگر کاربردهای میلگرد به صورت تخصصی
- ساخت سد و برج های عظیم و بلند
- خاموت زنی و تولید تیرچه بلوک
- پل سازی
مزایای به کار بردن بتن در ساخت پل ها
نقش بتن در ساختار یک بنا اگر بیشتر از میلگردها نباشد، کمتر هم نیست! به دلیل تحمل بالای در برابر فشار و سرسختی قابل توجه، استفاده از بتن در مناطقی همچون ستون ها و قوس ها بسیار باب است.
بتن و میلگرد، مکمل ساخت و ساز پل ها!
اگر برایتان سؤال شده است که چرا قدرت و مقاومت بتن های عظیم به قطعات باریک میلگردی فولادی وابسته است؟
بتن ها شکننده و در برابر کشش غیر مقاوم اند. جالب است بدانید که نقاط ضعف سنگ های بتنی تنها با قرارگیری فولادهای میلگرد داخل آن ها به میزان زیادی رفع خواهد شد. بتن مسلح، مرکبی است که توانایی مقاومت در برابر بالاترین فشارها و نیروهای کششی را خواهد داشت.
دیگر موردی که می توان از مزایای بتن های مسلح دانست، عدم نیاز به ضخیم گیری بتن هاست. در واقع استحکام بالای میلگردها در جایگاه تکیه گاه، مهندسین را نسبت به قالب گیری بسیار قطور بتن ها در ساختمان پل ها بی نیاز می سازد.
اما معجزه آسایی ترکیب این دو مصالح تنها به موارد بالا محدود نمی شود. اگر بخواهیم به موضوع علمی تر و اصولی تر نگاه کنیم، می توانیم به اجتماع خاصیت فیزیکی و مکانیکی آن ها در صورت همکاری مشترکشان اشاره کنیم. چسبندگی بسیار بالایی که از سفت شدن بتن مسلح شده بین بتن و میلگرد ایجاد می شود، باعث می شود تا در صورت وارد شدن فشار باری زیاد به آن ها، همزمان و با یکدیگر تغییر شکل دهند.
در آخر نیز می توانیم ضریب انبساط حرارتی به طور تقریبی یکسان آن ها را مثال بزنیم که باعث می شود تغییرات دمایی بالا بین بتن و میلگرد به هم چسبیده شده ایجاد تنش و لغزش ننماید.