عمل تخریب بتن های به کار رفته در اجزای سازه ای می تواند دلایل خاص خود را داشته باشد. مهندسین بایستی با در نظر گرفتن عواملی همچون موقعیت جغرافیایی، نوع سازه و… روش صحیح انجام تخریب را انتخاب نماید و هرچه زودتر نسبت به آن اقدام کند.
مهم ترین عوامل نیاز به برداشتن بتن های قدیمی از طریق تخریب آن ها عبارت اند از:
- وجود شکاف های عمیق در بتن بر اثر غرق شدن دال بتون یا یخ زدگی
- وجود ترک خوردگی های سطحی و غیر سطحی با تعداد بالا
- حذف اجزای بتنی اضافه
- ساخت بنای جدید
- نوسازی اجزای بتنی معیوب
تخریب بتن به روش شیمیایی
تخریب بتن ها به دو روش اصلی مکانیکی و شیمیایی انجام می پذیرد. سرعت بالا و هزینه پایین روش مکانیکی، آن را به رایج ترین شیوه بتن برداری تبدیل نموده است.
حال اگر وضعیت به گونه ای باشد و در ایجاد سر و صدا محدودیت وجود داشته باشد و یا شرایط امنیتی کارگران ایده آل نباشد، خردسازی مکانیکی بتن بایستی کنار گذاشته شود.
همچنین اگر تخریب گر قصد استفاده مجدد از ابزار و قطعات به کار رفته در داخل بتن قدیمی شامل میلگردها یا اسپیسرها (به جز اسپیسر بتنی) را داشته باشد، تخریب مکانیکی به کار وی نمی آید، چرا که احتمال سالم ماندن این قطعات تقریباً صفر است.
در فرآیند تخریب شیمیایی بتن، متریال خاص شیمیایی و مایع که تمایل به گسترش دارد را در الگوی خاصی از حفره ها قرار می دهند، سپس بتن تخریب شده به راحتی توسط دست یا جرثقیل برداشته می شود.
آرام بودن و عدم ایجاد لرزش، سر و صدا، گرد و غبار و در کل کم خطر بودن آن نسبت به تخریب شیمیایی، این روش را نسبتاً مطرح و محبوب ساخته است.
با این حال، پروسه تخریب شیمیایی زمان بر است و هزینه زیادی را در پی دارد. همچنین اثرگذاری این مواد در دمای انجماد ضعیف است. همین باعث شده تا هنوز هم بسیاری از سازندگان، همان روش پیشین مکانیکی را ترجیح دهند.
- لنس حرارتی: در این روش شیمیایی، گرمای بیش از حد لنس ها باعث تخریب بتن های مجاور فولاد و برش آن می شود. نکته مثبت آن عدم تولید گرد و غبار اضافی است، اما احتمال آتش سوزی در این پروسه بالاست.
- تخریب کننده کاتروک: جهت تخریب سازه های بتنی، صخره ها و سنگ های بزرگ و سخت، تخریب قطعات سازه ای که اشتباه بتن ریزی شده اند و حفر کانال یا چاه در مناطق سنگی، کارآمد است.
کاتروک، محبوب ترین تخریب کننده شیمیایی!
KATROCK یک عامل تخریبی بی صدا و خطر می باشد که برخلاف مواد منفجره یا دستگاه های تخریب مکانیکی، هیچ گونه صدا، موج انفجار، زمین لرزه، دود و گرد و غبار ایجاد نمی نماید و با ایجاد ترک سبب خرد شدن و جدا شدن سنگ بتن می گردد.
مزایای استفاده از کاتروک
برخلاف بسیاری از موادهای شیمیایی، کاتروک به مهمات و شرایط نگهداری خاصی نداشته ندارد. دیگر مزیت بسیار جالب آن، عدم نیاز به تجربه یا زمینه اطلاعاتی خاص می باشد و تقریباً هر شخصی می تواند در هر مکانی بدون نگرانی از آن استفاده نماید.
اقتصادی بودن، عدم انفجار و پرتاب شدن سنگریزه ها، آسیب ندیدن آرماتورها و اسپیسرهای غیر بتنی و عدم ایجاد سروصدا از دیگر نقطه قوت های لازم به ذکر مربوط به این مخرب محبوب شیمیایی به حساب می آیند.
دامنه کاربرد کاتروک
- تخریب سازه های بتنی، صخره ها و سنگ های بزرگ و سخت در موارد زیر
- تخریب قطعات سازه ای که اشتباهاً بتن ریزی شده اند
- حفاری و سنگ برداری
- حفر کانال یا چاه در مناطق سنگی
میزان مصرف کاتروک به چه عواملی بستگی دارد؟
مخرب شیمیایی کاتروک به صورت کیسه های 25 کیلوگرمی بسته بندی می شود. میزان مصرف آن بستگی به فاصله چاله ها و قطر آن ها دارد.
در کل می توان گفت، در فصول گرم بایستی هر 5 کیلوگرم از آن با یک و یک سوم لیتر آب و در زمستان، با 5/1 لیتر که دمای آن برحسب درجه حرارت محیط تنظیم می شود، مخلوط نمود.
نکات ضروری هنگام استفاده از کتراک
- هنگام تهیه مخلوط، استفاده از عینک ایمنی و دستکش ترجیحاً لاستیکی الزامی است.
- کتراک در سنگ ها یا بتن های ایستاده و آزاد چال ها باید به صورت عمودی و در سنگ ها و بتن های نهفته چاله ها با زاویه 30 درجه نسبت به محور سنگ یا بتن حفر شوند.
- فواصل چاله ها باید منظم و مطابق با دستور العمل باشند، بدین منظور فاصله اولین چاله از لبه آزاد سنگ یا بتن حداکثر 15 سانتی متر و فواصل چاله ها در وسط از 25 سانتی متر شروع می شود.
- بایستی در محیط با دمای بین 5 تا 18 درجه سانتی گراد، آب 25 تا 35 درجه سانتی گراد و در دمای بالای 18 درجه سانتی گراد، آب سرد معمولی در مخلوط کتراک به کار رود.
- پس از مخلوط کردن به صورت کامل، حداکثر به فاصله 5 تا 10 دقیقه، ملات باید در داخل چاله ها ریخته شود.
- لازم است که دمای مصرفی کاملاً مناسب با درجه حرارت محیط انتخاب گردد.
- در جایی که لازم به قطعه بندی سنگ و استخراج آن از معدن داشته باشید، می توانید از گوه چوبی برای ایجاد ترک ها با جهت دلخواه استفاده نمایید.