چگونه بتن رنگی درست کنیم؟ + راهکارهای مقابله با پریدگی رنگ آن

یکی از جالب ترین ویژگی های کاربردی بتن ها، قابلیت اجرای آن ها در رنگ های متنوع و زیبا با توجه به گسترش نیاز و پیشرفت سالانه صنعت ساخت و ساز می باشد. امروزه شاهد به کارگیری خلاقانه بتن های الوانی در گوشه و کنار خیابان های شهر یا حتی نمای بیرونی بسیاری از سازه ها هستیم.

متأسفانه در گذشته گسترش استانداردهای معماری و ساخت و ساز فقط نسبت به مسائل امنیتی سازه محسوس بود. در نتیجه ابزار آلاتی همچون اسپیسرها در انواع اسپیسر پلاستیکی، اسپیسر بتنی و فلزی مطرح شدند.

این مسئله به خودی خود بد نبود، اما عدم توجه به زیبایی و تنوع سازه ها، رنگ و روی یکنواخت و بی روحی را به شهرها می داد. زیبایی و جذابیت دو چندان سنگ ها و نماهای بیرونی یا داخلی سازه هایی همچون ساختمان های مسکونی، پل ها، پیاده روها و… و حفظ نشاط و سرزندگی نمای کل شهر، مهم ترین عوامل محبوبیت خاص مصالح بتنی غیر خاکستری در دنیای امروزی به حساب می آیند.

اگر می خواهید درباره مبدأ استفاده از این بتن ها، چگونگی تولید آن ها و نکات مهم جهت جلوگیری از کاهش زیبایی و چشمگیر بودن آن ها بیشتر بدانید، در ادامه همراه ما باشید.

تاریخچه به کارگیری بتن های رنگارنگ

زادگاه زیباترین بتن ها جنوب کالیفرنیا می باشد، جایی که در اوایل دهه 50، ایده اضافه کردن اکسید آهن مصنوعی به مخلوط بتن خاکستری توسط شرکت پیمانکاری FD Davis مطرح گردید.

افزودن پودرهای رنگی به بتن خاکستری، امکان دستیابی به طیف گسترده ای از رنگ های خاص را ممکن نمود. جالب است بدانید، در سال ۲۰۰۴، بیش از ۲۰۴ میلیون پوند اکسید آهن مصنوعی برای رنگ آمیزی محصولات مبتنی بر سیمان تنها در آمریکای شمالی مورد استفاده قرار گرفت.

عوامل مؤثر در رنگی شدن بتن

اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که تصور می کنید تنها فاکتور تشکیل رنگ در بتن پودرهای رنگی حاصل از سنگدانه ها هستند، کاملاً در اشتباهید. مهندسین مجرب سازه به خوبی از عوامل متعدد تأثیرگذار در دریافت بهترین، زیباترین و مرغوب ترین بتون های دارای رنگدانه مطلع اند.

در ادامه مبحث چگونه بتن رنگی درست کنیم؟ ابتدا لازم است بدانید که رنگ های به کار رفته در این مصالح، اصلاً رنگ نیستند! بلکه رنگدانه هایی هستند که یا از داخل زمین و یا از گیاهان شیمیایی استخراج می شوند. سپس در انواع پودر، مایع و یا گرانول به بازار عرضه خواهند شد. ملاکی برای برتر دانستن هر یک نسبت به یکدیگر وجود ندارد.

نکته لازم به ذکر بعدی، این است که دوز مصرف رنگ بر اساس مقدار سیمان مشخص می شود. ذرات رنگدانه اکسید آهن نسبت به ذرات سیمان ده برابر کوچکتر هستند، در نتیجه قادرند دانه های سیمان بزرگتر را بپوشانند.

اضافه کردن آب اضافی در حین ماله کشی، رگه های رنگی متناقضی در بتن رنگی ایجاد می کند. این روش برای تولید بتن های تزئینی و متفاوت به کار می آید.

تولید بتن رنگی

برای ساخت بتن های با رنگ های متنوع، تنها کافیست رنگدانه ها پیش از فرآیند بتن ریزی با مواد اولیه آن به صورت کامل مخلوط شوند. توجه داشته باشید که عیار بتن های رنگی نسبت به معمولی، بیشتر و تقریباً دو برابر است. منظور از عیار، مقدار سیمان به کار رفته در بتن است.

 

نکاتی راجع به رنگ کردن بتن ها

برای بدست آوردن رنگ مورد نظر در ملات آب و سیمان، بایستی نسبت به عوامل تأثیرگذار در این فرآیند از اطلاعات کافی برخوردار باشید که در ادامه به بررسی مهم ترین آن ها پرداخته ایم:

• میزان نسبت آب به سیمان: کنترل مقدار آب اضافه شده به مخلوط بتن در نوع رنگی آن ها بسیار پراهمیت تر از نوع معمولی است. اضافه کردن آب، معمولاً رنگ نهایی را روشن تر می نماید.
• افزودنی های کنترل اسلامپ: این افزودنی ها باعث تنظیم غلظت مخلوط می شوند. فوق روان کننده ها یکی از محبوب ترین این موادها به شمار می روند.
• نقش سیمان خاکستری در رنگ نهایی بتن: رنگی که به مخلوط اضافه می کنید باید بر رنگ پایه خاکستری بتن غلبه کند. این دو رنگ با هم جمع می شوند و در نهایت رنگ اصلی را ایجاد می کنند.

اگر سیمان به کار رفته در مخلوط بتن دارای رنگ خاکستری است، بایستی رنگدانه های تیره را برای غلبه بر سیمان استفاده کنید. بتن دارای رنگ روشن تنها با به کارگیری سیمان سفید ممکن است که هزینه آن بسیار زیادتر می باشد.

راهکارهای مقابله با رنگ پریدگی بتن ها

ممکن است بر اثر رعایت ننمودن اصول، عدم برخورداری از تجربه کافی یا به طور تصادفی، رنگ های متناقض یا لکه هایی بر روی سطح بتن ها ایجاد شود. بعنوان مطلب پایانی، شیوه های اصلاح ایرادات ایجاد شده بر روی بتن های رنگی را برایتان شرح داده ایم.

پنهان کردن لکه ها با درزگیر رنگی (بتونه و…)، متداول ترین و مقرون به صرفه ترین روش پیشنهادی است.

استفاده از رنگ های مبتنی بر آب از دیگر روش های اثبات شده برای تغییر رنگ بتن به حساب می آید. از رنگ های موضعی اکریلیک یا رنگ های نافذ مبتنی بر آب استفاده شده است تا بتن با رنگ روشن تر را به رنگ تیره تری تغییر دهید. این روش برای بتن های با رنگ های بسیار شفاف کاربردی است.

استفاده از تاپ ‌های بخش نازک اصلاح شده از پلیمر، آخرین و پرهزینه ‌ترین روش برای اصلاح رنگ متناقض بتن هاست. از مزیت های خاص این پرتوهای ریز نازک، می توان به چسبندگی، استحکام و مقاومت در برابر یخ زدگی اشاره نمود.

تاپ های نازک پلیمری در هر دو سطح داخلی و خارجی و تقریباً در هر رنگ موجود می باشند، بیشتر آن ها به حداقل آماده سازی سطح نیاز دارند و قادرند تا سال ها با حداقل مراقبت و تجهیزات، عمر مفیدی را ارائه دهند.